Η υπεραπλούστευση είναι συνώνυμη με τον μικρόκοσμο. Στον μικρόκοσμο όλα μπορούν να τακτοποιηθούν. Να μπουν σε μια τάξη. Να θεραπευθούν τα δεινά. Να υπάρξει –επιτέλους- κοινωνική ισορροπία, αρμονία και ισότητα.
Η αντίληψη αυτή ασκεί γοητεία στη λαική φαντασία. Κινητοποιεί παραστάσεις προηγούμενων εποχών, που ο χρόνος τις έχει εξιδανικεύσει, έχει σβήσει τις αρνητικές πλευρές και έχει αφήσει υπαρκτό μόνο ένα κάποιο μεγαλείο.
Είτε πρόκειται για μικρές είτε πρόκειται για μεγάλες κοινωνίες, η ανορθολογική αυτή λειτουργία είναι συχνά αποτελεσματική στο πολιτικό μέτωπο. Χτίζει -σε ένα θεμέλιο πάντοτε σαθρό αλλά ποτέ άμεσα ορατό- μια αυταπάτη παντοδυναμίας. Ο μικρός κόσμος είναι ο κόσμος μας. Και ο ορίζοντάς μας είναι ο μόνος ορίζοντας του κόσμου.
Για μια χώρα μεγάλη, ισχυρή, με παγκόσμια ακτινοβολία όπως η Μ. Βρετανία, ο πειρασμός του μικρόκοσμου παίρνει άλλες διαστάσεις. Εδώ η υπαρκτή ισχύς τροφοδοτεί σε ένα δεύτερο κύκλο τη λαική φαντασία και η αυταπάτη της αυτοδυναμίας ενισχύεται μέσα από αυτή την απόδραση.
Τις δύσκολες μέρες που διανύουμε, μέρες οπισθοδρόμησης και ανορθολογισμού, ο πειρασμός του μικρόκοσμου παραμένει ισχυρός στη μικρή μας χώρα, στην Ελλάδα. Συχνά υπογραμμίζω ότι το ψυχολογικό υπόστρωμα κάθε μικρόκοσμου αποτελεί έναν ευάλωτο κοινωνικό τόπο. Η συρρίκνωση που γεννιέται εντός του λειτουργεί ως θανάσιμος αυτοεναγκαλισμός, γίνεται διαρκής συμβιβασμός με το μικρό και το ελάχιστο. Εξελίσσεται σε αυτουποδούλωση.
Η Ευρωπαική Ένωση που δοκιμάζεται με πολιτικές και με αποφάσεις, ένας από τους λόγους που βρίσκεται στην πρωτοπορία του σύγχρονου κόσμου είναι γιατί αμφισβήτησε και αμφισβητεί στην πράξη την αιχμαλωτιστική αντίληψη του μικρόκοσμου, που τροφοδοτεί εθνικισμούς, βία και πόλεμο.
