Έτσι, και μετά τις δύο εκλογικές αναμετρήσεις, η μετάβαση που ζούμε βρίσκεται σε εξέλιξη. Τη βλέπουμε μπροστά στα μάτια μας. Και εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους. Μέσα σε λιγότερο από μία εβδομάδα, για παράδειγμα, πρόσωπα και πολίτες διακινούν και διακηρύσσουν την ανάγκη για το δικό τους μανιφέστο. Από την πρωτοβουλία Μόσιαλου, την πρωτοβουλία «Π80», την πρωτοβουλία «Ανοιχτή Κοινωνία», μέχρι την αναζήτηση του εναπομείναντος ΠΑΣΟΚ για την αυτο-ανασυγκρότησή του.
Εξαιρετικά ενδιαφέροντα όλα αυτά.
Θέση μου ήταν πάντα ότι όποιος επιχειρεί να γράψει ένα νέο μανιφέστο μπορεί και να αλλάξει τον κόσμο.
Πλην όμως. Ένα μανιφέστο για να είναι μανιφέστο, να λειτουργήσει δηλαδή ως εμπνευστική και κινητήρια δύναμη μεταβολής, πρέπει όχι απλώς να διαπνέεται αλλά να συγκλονίζεται από πολιτική ουσία.
Να αποφεύγει τη γενικολογία, να αντιστρατεύεται τη διαπιστωτική λογική, να ορίζει τα πράγματα με το όνομά τους.
Να βρίσκεται απέναντι. Δηλαδή να αποσαφηνίζει με καθαρότητα και διαύγεια αυτό στο οποίο εναντιώνεται. Χωρίς σαφή και καθαρή εναντίωση, δηλαδή χωρίς θέση απέναντι και εναντίον δεν νοείται πολιτικό μανιφέστο. Και το εναντίον και το απέναντι πρέπει να είναι εναντίον και απέναντι του εξουσιαστικού πλέγματος και των προσώπων που το υπηρετούν. Η εναντίωση στα πρόσωπα σημαίνει εναντίωση στην αντίληψη εξουσίας που τα διαπνέει και όχι στα υποκείμενα που φέρουν το Α ή Β ονοματεπώνυμο. Η εναντίωση φέρει πάντοτε μέσα της την οδύνη της σύγκρουσης και το κόστος της πορείας. Χωρίς αυτά δεν μπορεί να νοηθεί νέα πορεία. Να διατυπώνει, τέλος, μια σαφέστερη, κατά το δυνατόν, κατεύθυνση ανατροπής. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσα από το συγκεκριμένο. Κάθε πολιτικό μανιφέστο δοκιμάζεται στη συνάντησή του με τον πραγματικό κόσμο. Εκεί που οι συγκεκριμένοι άνθρωποι της εποχής, που πορεύονται με την εμπειρία τους και πασχίζουν και πάσχουν για την ελευθερία τους, αναζητούν δρόμους ατομικής και συλλογικής έκφρασης. Έκφρασης ελευθερίας.
Εύχομαι από την καρδιά μου επιτυχία σε κάθε συμπολίτη μας και σε κάθε κίνηση, είτε είναι μικρή είτε μεγάλη, είτε έχει διαδρομή είτε δεν έχει.
Η χώρα θα βγει από το πολιτικό της αδιέξοδο, δηλαδή θα θρυμματίσει τις φεουδαρχικές σχέσεις εξουσίας, μόνο μέσα από τη νέα συνειδητοποίηση.
