Στην αναζήτηση της εξέλιξής της η ανθρωπότητα, κάνοντας βήματα προς την κατεύθυνση του αυτοπροσδιορισμού, της αυτονομίας και της ελευθερίας, ανακάλυπτε την πολιτική και στο βαθμό που το πετύχαινε, άφηνε πίσω της και πάντως ριζικά αποδυνάμωνε τη βία ως θεμελιώδη συντελεστή των κοινωνικών πραγμάτων.
Η πολιτική είναι ο θεσμικός έλεγχος της βίας. Όπου η πολιτική είναι ζωντανή, η βία ως διαδικασία «επίλυσης» και διευθέτησης ζητημάτων δεν έχει θέση. Η σύγκρουση, συστατικό στοιχείο κάθε κοινωνίας σε κίνηση, εξελίσσεται υπακούοντας σε κανόνες που ορίζουν τους τρόπους εξέλιξης αυτής της σύγκρουσης, απωθώντας τη βία στο περιθώριο και κατατάσσοντάς την εκτός κάθε πολιτικού – εν συγκρούσει – αξιακού πλαισίου.
Όπου υπάρχει πολιτική, υπάρχουν κανόνες. Συνεπώς έλεγχος και κυρώσεις. Όπου ο συσχετισμός της δύναμης είναι υπέρ της πολιτικής, όπου δηλαδή η πολιτική προσέγγιση προτάσσεται ως διαδικασία αντιπαράθεσης, οι κανόνες περίπου αυτονόητα επιβάλλονται, καθώς η ατμόσφαιρα που προκύπτει και συνοδεύει αυτή την πραγματικότητα, ορίζει τελικά τις ατομικές και συλλογικές συμπεριφορές. Η ατομική συμπεριφορά συμμορφώνεται αναπτυσσόμενη μέσα σε ένα αξιακό πλαίσιο, όπου ο κανόνας και η υποχρέωση της αυτονόητης συμμόρφωσης συνοδεύεται με την εσωτερικευμένη πίστη στην πεποίθηση, ότι ο κανόνας αποτελεί εγγύηση δικαιωμάτων και άρα αναγκαίο πλαίσιο ανάπτυξης κάθε δράσης, συμπεριλαμβανομένης και της ατομικής δράσης για την ελευθερία και την αυτοπραγμάτωση.
Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, τον τελευταίο καιρό και με τραγικό τρόπο τις τελευταίες μέρες, ζούμε την ήττα της πολιτικής. Την απουσία κανόνων αυτονόητα αποδεκτών, την παντελή έλλειψη σεβασμού σε αυτό που συνεπάγεται, ως υποχρέωση σεβασμού του άλλου και των δικαιωμάτων του. Η ήττα της πολιτικής αφήνει ορθάνοιχτη την πόρτα για την τροπαιούχο έλευση της βίας, η βία κάνει την εμφάνισή της. Αν η πολιτική είναι η αναζήτηση μιας κατεύθυνσης μέσα από την αντιπαράθεση των – ιδεολογικού χαρακτήρα εν τέλει – επιχειρημάτων στο πλαίσιο κανόνων, η ήττα της πολιτικής είναι η άρνηση αυτών των επιχειρημάτων, είναι η τυφλή απόρριψη κάθε επόμενης κίνησης, είναι η ατμόσφαιρα μέσα στην οποία η ατομική διεκδίκηση προσλαμβάνει τα πλέον πρωτόγονα χαρακτηριστικά, όπου η ατομική δράση και το ατομικό σχέδιο προϋποθέτει και απαιτεί την καταστροφή του ατομικού σχεδίου του άλλου. Από τη βίαιη συμπεριφορά των οδηγών στο δρόμο, που απαιτεί από τους άλλους να παραμερίσουν για να περάσουν, μέχρι την παράνομη συμπεριφορά των οργάνων της τάξης, έχουμε την ίδια διαδικασία.
Οι νέοι άνθρωποι και όλοι μαζί τους που συγκινήθηκαν και συγκλονίστηκαν – γιατί ο θάνατος ενός παιδιού, ενός νέου ανθρώπου, είναι από μόνος του συγκλονιστικό γεγονός – αγγίζουν και γεύονται τη σκληρή αναπόφευκτα διαδικασία κάθε κοινωνικής και ατομικής συνειδητοποίησης. Κάθε συνειδητοποίηση είναι ή μπορεί να είναι ένα βήμα μπροστά. Μπορεί να αποβεί μια διαδικασία γνώσης, μια κίνηση προς τον αυτοπροσδιορισμό και την αυτονομία. Μπορεί όμως, αν αυτή επιχειρηθεί να ανθίσει σε ατμόσφαιρα βίας και σύγκρουσης, να αποτελέσει ένα άλμα οπισθοδρόμησης, αφού θα είναι μια στρεβλή επαφή με τα πράγματα, μια μη αληθινή γνώση, τελικά μια ψευδής συνειδητοποίηση. Η ψευδής συνείδηση – τη βλέπουμε σήμερα να ξεδιπλώνεται στα κανάλια και στις τηλεοράσεις – όταν δεν κατορθώνει να χειραγωγεί, γίνεται εύκολα αντικείμενο χειραγώγησης.
Τελικά καμιά αυτοσυνειδησία δεν είναι δυνατή χωρίς μια πολιτική ζωντανή, για αυτό με κάθε πολιτικό τρόπο, με κάθε πολιτικό μέσο πρέπει να βρεθούμε σταθερά απέναντι στην ήττα της πολιτικής, όπως τη ζούμε τις μέρες αυτές στον τόπο μας.
