Εφημερίδα, ΤΟ ΒΗΜΑ, 03/05/2020
Οι μέρες προσφέρονται για ανακεφαλαίωση. Και υποχρεωτικά την καλούν. Η προγραμματισμένη έξοδος από την απομόνωση και η λεπτομερής οργάνωση της συνάντησης με τη νέα πραγματικότητα συνοδεύονται από μια ανακεφαλαίωση. Ρητά ή άρρητα.
Τα πράγματα έχουν πάρει νέα τροπή και νέο δρόμο. Η αιφνίδια διαταραχή του καθημερινού βίου είναι κάτι περισσότερο από την ανατροπή μιας μηχανικής επανάληψης. Είμαστε αλλού. Ούτε επάνοδος στο παρελθόν νοείται, ούτε βεβαιότητα για την πορεία υπάρχει. Όλα μετέωρα.
Μέσα στη θολή αυτή ατμόσφαιρα και καθώς τραβιέται η κουρτίνα που την παραλάσσει, διαβάζεται από την αρχή το οικείο αλλά και ριζικά πια νέο σκηνικό. Εικόνες, πρόσωπα, λέξεις, διαρθρώνονται μέσα από μια νέα συνόψιση της πραγματικότητας. Το νέο υλικό κυλάει ήδη στην κοίτη του ποταμού.
Η ανακεφαλαίωση των ημερών αυτών δεν είναι συνήθης απολογισμός. Δεν είναι αποτίμηση και τοποθέτηση στο σκονισμένο ράφι της εμπειρίας. Είναι μια ανάκληση του συνόλου των πρόσφατων ατομικών και συλλογικών βιωμάτων. Είναι μια νέα επεξεργασία, υπό το φως του κινδύνου του απρόοπτου, μια νέα κωδικοποίηση του άμεσου κόσμου, μαζί και μια νέα χρήση του.
Η χώρα αυτή συναντήθηκε με πολλά αδιέξοδα. Άλλα πραγματικά, άλλα κατασκευασμένα. Και οι άνθρωποι βρέθηκαν με ακουμπισμένο το πρόσωπο στον υψηλό τοίχο τους. Και άλλοτε αναδιπλώθηκαν διαλεκτικά, άλλοτε διάλεξαν την τυφλή σύγκρουση. Η ανακεφαλαίωση ξαναδιαβάζει τα αδιέξοδα. Και αρνείται την ενιαία και αδιατάρακτη τάξη των πραγμάτων. Γίνεται μέσα από την «ταλαιπωρία» κατανοητό ότι όλα μεταπίπτουν εύκολα από μια κατάσταση σε άλλη. Τίποτα δεν ριζώνει κάπου για πάντα.
Έτσι η ανακεφαλαίωση είναι μια διαγραφή του ελκυστικού δογματισμού και της άκαμπτης φύσης του. Αυτό που δεν καταφέρνει η θεωρία, έρχεται η ζωή να το αναιρέσει και να το φωτίσει. Αυτό που δογματικά έχει προδιαγραφεί, δεν ισχύει. Το αύριο έχει μέσα του τον απρόβλεπτο εαυτό του. Ένα διαρκές νέο ζύγισμα της περίστασής μας είναι κάθε φορά αναγκαίο.
Από τον συγκερασμό της σημερινής εντυπωσιακά έκτακτης εμπειρίας και της προηγούμενης σταθερής κατάστασης, προκύπτει ένα απόσταγμα γνώσης, που είναι πιο κοντά στη ρευστή και εύθραυστη φύση των πραγμάτων. Αν είναι έτσι, πρόκειται για μια νέα ισορροπία. Μέσα της καλούνται οι πολιτικές δυνάμεις, όχι μόνο η Κυβέρνηση, να επιχειρήσουν και να διατυπώσουν τη δική τους ανακεφαλαίωση. Και να μιλήσουν για το ρευστό κόσμο μας. Τις δυνατότητες και τα όριά μας. Η Αντιπολίτευση – κατανοητή η αμηχανία της – θα μπορούσε να εμπλουτίσει με τον δικό της λόγο τη συντελούμενη ανακεφαλαίωση. Η σωτήρια προσγείωση μας υποχρεώνει να ζυγίζουμε στο εξής τα πράγματα με τα ανθρώπινα σταθμά και μέτρα.
