Η σύγκρουση στο εσωτερικό μέτωπο πήρε ένα τέλος, πάντα προσωρινό, που καθορίζει νέες συνθήκες και εμπεριέχει όλες τις προϋποθέσεις μιας νέας αφετηρίας. Η αφετηρία αυτή είναι κυρίως ψυχολογική, με ό,τι αυτό πλασματικά φέρει, αλλά και πολιτικά πραγματική, αφού θέτει τις προϋποθέσεις μιας νέας συνομιλίας.
Απέναντι στη νέα εσωτερική μας πραγματικότητα στέκεται ο πραγματικός κόσμος, ο ψυχρός πραγματικός κόσμος που δεν έχει καμία σχέση με τον μικρόκοσμο που φέρουμε εντός μας.
Κάθε σύγκρουση με τον πραγματικό έξω κόσμο εμπεριέχει μια διάσταση που συχνά μας διαφεύγει μέσα στην ατμόσφαιρα του ενθουσιασμού, τη διάσταση του χρόνου. Ολα συντελούνται και όλα θα συντελεστούν στη διάρκεια. Τίποτε δεν μπορεί να γίνει εφάπαξ. Ολα θα βρίσκονται σε διαλεκτική μεταβολή, όπως είναι η φύση κάθε αντιπαράθεσης.
Γι’ αυτό δεν πρέπει ποτέ να αγνοούμε τι εμπεριέχει κάθε μικρή ή μεγάλη πράξη και πού αυτή κάθε φορά οδηγεί, αφού υπάρχει αναγκαστικά μια επόμενη μέρα και μια επόμενη φάση μέσα στην οποία επιδιώκεται η βελτίωση της θέσης μας.
Ελάχιστο νόημα έχουν λοιπόν και ζημιογόνο έχουν ρόλο όλες οι φωνές ή και κραυγές που, στο όνομα ενός προσωρινού ενθουσιασμού ή διακηρυσσόμενης πατριωτικής υπερηφάνειας, τα θέλουν όλα εδώ και τώρα, μιλάνε για τον κόσμο χωρίς να τον ξέρουν, λένε ότι συνομιλούν μαζί του χωρίς να τον ακούνε.
Ο,τι οδηγεί σε τυφλή σύγκρουση, ό,τι επικαλείται τη συνολική καταστροφή επειδή δεν μπορεί να πετύχει την απόλυτη κυριαρχία αποτελεί αυτοεγκλωβισμό των δυνάμεων, ασφυξία και κλειστότητα.
Μόνο με συναίσθηση της μεγάλης διαδρομής, μόνο με αυτοανασυγκρότηση και αυτογνωσία μπορεί να διαμορφωθεί μια στρατηγική αντίληψη, που θα αξιολογεί σωστά το μικρό και το μεγάλο, θα θέτει τον χρόνο στην εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών και θα χειρίζεται τις παγίδες της σύγκρουσης με την τέχνη της αποφυγής τους.
