Της απελπισίας που αισθάνονται όσοι δεν έχουν τι άλλο να χάσουν και του φόβου για τα χειρότερα που κυριεύει όσους έχουν ακόμη κάτι να περισώσουν.
Σήμερα οι Έλληνες πολίτες ως κοινωνία, αλλά και ο καθένας ξεχωριστά προσπαθούμε να διαχειριστούμε τις απώλειές μας. Την απώλεια των ελπίδων, της αξιοπρέπειας, των στόχων ζωής, της ασφάλειας, του βιοτικού επίπεδου, της αίσθησης μιας ομαλής ζωής, του στοιχειώδους προγραμματισμού για το μέλλον. Συνειδητοποιούμε σιγά σιγά ότι η κρίση δεν αποτελεί μια σύντομη παρένθεση, αλλά μια μακρά χρονική περίοδο που απλώνεται μπροστά μας σαν αχανής έρημος. Ετοιμαζόμαστε να την πορευτούμε, μη πιστεύοντας ότι οποιαδήποτε πολιτική εξέλιξη σε ευρωπαϊκό ή εθνικό επίπεδο μπορεί να αλλάξει άμεσα και ουσιαστικά τα δεδομένα.
Μάθαμε πια -με μεγάλο κόστος, αλήθεια- πως ούτε λεφτά υπάρχουν ούτε μαγικές λύσεις.
Στην αρχή αρνηθήκαμε να πιστέψουμε αυτό που μας συμβαίνει. Μετά θυμώσαμε πολύ και γέμισαν οι πλατείες αγανακτισμένους. Κατόπιν το ξανασκεφτήκαμε. Ύστερα ήρθε η εθνική κατάθλιψη. Σήμερα βλέπουμε πιο καθαρά την πραγματικότητα και προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε στην πράξη τον επερχόμενο χειμώνα. Επιβεβαιώσαμε ως έθνος τη θεωρία των πέντε σταδίων που βιώνει κάθε άτομο όταν έρχεται αντιμέτωπο στη ζωή του με μια μεγάλη και αναπάντεχη απώλεια. Άρνηση – θυμός – διαπραγμάτευση – κατάθλιψη – αποδοχή.
Το ερώτημα είναι τι θα επακολουθήσει μετά την αποδοχή της απώλειας. Η εκδοχή μιας ευρωπαϊκής Ελλάδας με θετικούς προϋπολογισμούς και φτωχούς πολίτες δεν φαίνεται να ικανοποιεί τους πολλούς για πολύ, έστω και αν ηχεί σήμερα καλύτερα από άλλες χειρότερες ή ασαφείς εκδοχές. Σε κάθε περίπτωση, το μεγάλο στοίχημα είναι η επιστροφή της ελπίδας στις ζωές των ανθρώπων.