Η αντίληψη που υποστηρίζει ότι ο φόβος καθορίζει την εκλογική συμπεριφορά, είναι αβάσιμη και αθεμελίωτη. Οπωσδήποτε υποτιμητική. Η χρήση της λέξης είναι λάθος. Για άλλα θέλουν να μιλήσουν οι πρωταγωνιστές και άλλα λένε. Ας τους βοηθήσουμε λοιπόν να ανακαλύψουν το νόημα της έννοιας. Και ίσως στο μέλλον να στέκονται με μεγαλύτερο σεβασμό απέναντι στους πολίτες-ψηφοφόρους.
Υπάρχει ένας χρήσιμος φόβος. Είναι ο φόβος που έχει παραλληλία με τον πόνο. Αυτό που μας προειδοποιεί και, ως τέτοιο, μας προστατεύει. Πρόκειται για την ανησυχία που γεννά η πραγματικότητα. Για την κατάσταση της εγρήγορσης στην οποία μας θέτει. Για την περίσκεψη που γεννιέται από τα πράγματα. Για το στοχασμό που προκύπτει από τη συνείδηση.
Σπουδαιοφανείς αυτοπροβαλλόμενοι συντελεστές της πολιτικής ζωής, ζουν στην αυταπάτη ότι μόνο αυτοί γνωρίζουν, αυτοί κατέχουν την αλήθεια της ζωής και των βιωμένων συνθηκών και ως εκ τούτου διατηρούν και τον τελευταίο λόγο περί απειλής και φόβου. Οι κοινοί θνητοί είναι κατά τη γνώμη τους απλώς τα υποχείρια του φόβου. Έτσι, μπορούν ευκολότερα να τους εντάσσουν στα πολιτικά τους σχέδια.
Υπάρχει και ένας παραλυτικός φόβος. Ο φόβος που απονεκρώνει. Που παραλύει τη σκέψη και τη συνείδηση. Που μας καθιστά υποκείμενα των συνθηκών. Που μας αφαιρεί κάθε δυνατότητα αντίδρασης και μας αποστερεί κάθε βούληση μάχης. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι συμβαίνει καμιά φορά στην ιστορία, αλλά πιο σπάνια από ό,τι υποστηρίζουν οι κατά καιρούς διεκδικητές της αλήθειας. Ο άνθρωπος στη διαδρομή του τον έχει αποκρούσει.
Υπάρχει ένα ερώτημα, που, νομίζω, συμπληρώνει τα παραπάνω. Ποιος είναι ο υπέρτατος παρατηρητής και ποιος τον διόρισε να λειτουργεί ως ο τελικός κριτής των συμπεριφορών και των στάσεων; Ποιος κρατάει στο χέρι τη ρομφαία της αλήθειας, που θα ταξινομήσει τους ανθρώπους σε άφοβους και φοβισμένους, σε τολμηρούς και γενναίους μπροστά στην κάλπη;
Η χρήση των λέξεων στην πολιτική αναμέτρηση, πέρα από το ουσιαστικό τους νόημα, κρύβει μια πρόθεση παραπλάνησης. Και επειδή οι άνθρωποι, ως φορείς συνείδησης, είναι πάντα στο βάθος υποψιασμένοι, προσπερνούν τις παγίδες των λέξεων. Έτσι θα τις προσπεράσουν και στις εκλογές τις 25ης Ιανουαρίου. Η δύναμη του αυτοπροσδιορισμού των ανθρώπων είναι πέρα από κάθε φόβο. Οι άνθρωποι δεν φοβούνται με την έννοια που το προσεγγίζει κάθε εξουσιαστική αντίληψη. Αν τελούσαν υπό το κράτος του φόβου, θα ‘μασταν ακόμη στα σπήλαια.