2. ΚΙΡΚΕΓΚΩΡ. Ο Σαίρεν Κίρκεγκωρ ήταν Δανός συγγραφέας και φιλόσοφος, και αποτελεί εξέχουσα προσωπικότητα του 19ου αιώνα. Γεννήθηκε στις 5 Μαίου του 1813 και πέθανε μέσα στην αγωνία και τη θλίψη στις 11 Νοεμβρίου του 1855. Το έργο του κινείται στις περιοχές της φιλοσοφίας, της θεολογίας, της ψυχολογίας, της λογοτεχνίας και της κοινωνιολογίας. Πρόδρομος μοντέρνων αλλά και μεταμοντέρνων αντιλήψεων για τον άνθρωπο και την ουσία του.
Η σκέψη του επηρέασε πολλά σημαντικά πρόσωπα του 20ου αιώνα. Ο Κίρκεγκωρ θεωρείται πατέρας του υπαρξισμού. Ο «υπαρξισμός» είναι φιλοσοφικό κίνημα το οποίο τοποθετεί την ανθρώπινη ύπαρξη στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και όχι τις ιδέες και τις λογικές έννοιες της πραγματικότητας. Αποδίδει την μέγιστη σημασία στην εξατομικευμένη υποκειμενικότητα, τονίζοντας ότι πάνω από όλα είναι ο άνθρωπος ως μοναδική και ανεπανάληπτη ύπαρξη, και όχι στην αντικειμενικότητα. Εκείνο το οποίο υπάρχει πραγματικά είναι η «εν χρόνω» συγκεκριμένη ύπαρξη και όχι η γενικότητα.
Ο Κίρκεγκωρ επηρεάστηκε πολύ από τη σχέση με τον πατέρα του, ο οποίος ήταν βαθιά θρησκευόμενος. Ακολουθώντας τις αρχές και τις πεποιθήσεις του, ασπάστηκε τον Λουθηρανισμό και έγινε πάστορας, συνεχίζοντας πάντα τις σπουδές του. Άλλο ένα πρόσωπο που επηρέασε το έργο του φιλοσόφου ήταν η Ρεγκίνε Όλσεν και η διάλυση του αρραβώνα τους από τον ίδιο για λόγους ασαφείς. Λόγω της ενασχόλησής του με τη θρησκεία και τη χριστιανική πίστη, το έργο του Κίρκεγκωρ έχει καταταγεί στον χριστιανικό υπαρξισμό. Στόχος του ήταν να αποκτήσει ο άνθρωπος αυτογνωσία, να έρθει αντιμέτωπος με το φόβο και την αμφιβολία και να γνωρίσει την Αλήθεια, τη δική του αλήθεια, απαλλαγμένη από την αντικειμενικότητα. Διακρίνει τρία στάδια ύπαρξης: το αισθητικό στάδιο, το οποίο συνδέεται με την ηδονή και την ευχαρίστηση, το ηθικό στάδιο που έχει να κάνει με πιο σοβαρές και συνεπείς επιλογές σύμφωνα πάντα με ηθικούς κανόνες, και το θρησκευτικό στάδιο που είναι το ανώτερο από όλα καθώς μπορεί να αναδείξει τις υπαρξιακές αναζητήσεις.
Αν και έντονα θρησκευόμενος, ο Κίρκεγκωρ άσκησε κριτική στην κατεστημένη Εκκλησία και την κατηγόρησε για «ψευδή ευσέβεια». Οι έννοιες της ύπαρξης, της αγωνίας και της ειρωνίας, όπως τις ορίζει ο φιλόσοφος, είναι βασικές για την κατανόησή του. Με απέχθεια σε κάθε φιλοσοφικό σύστημα, το έργο του υπογραμμίζει την υπεραξία του ανθρώπου, σε μια εποχή όπου υπερτερούσε η αντικειμενική επιστημονική αλήθεια. Είναι άξιο προσοχής.
