Εφημερίδα, ΤΟ ΒΗΜΑ, 03/06/2018

Ιστοσελίδα, www.athensvoice.gr, 25/05/2018

Η πράξη βίας κατά του κ. Μπουτάρη καταδικάστηκε σχεδόν από όλους. Και η καταδίκη αυτή προσθέτει στη σύγχρονη Ελλάδα.

Ο πρωθυπουργός της χώρας επισκέφθηκε στο Δημαρχείο τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για μία συμβολική πράξη, από αυτές που συνηθίζει ο κ. Τρίπρας και επιμελώς σκηνοθετεί. Ασφαλώς έχει τη διάσταση καταδίκης της βίαιης πράξης κατά του κ. Μπουτάρη και επιδιώκει να μας πείσει ότι ο ίδιος αποκρούει τη βία. Από τη συνολική στάση του και τον συνολικό λόγο του εύκολα θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε ότι πρόκειται για μια ενέργεια που η εξωτερική της διάσταση απέχει από τη διακηρυσσόμενη ουσία της.

Δεν θα κουραστούμε ποτέ να επισημαίνουμε ότι η ανώτερη κατάκτηση του ανθρώπου, η πολιτική λειτουργία, είναι ο θεσμικός έλεγχος της βίας. Θέτει κανόνες και αυτοί οι κανόνες αποτελούν την εγγύηση της ειρηνικής συνύπαρξης. Για όλους. Πέρα από γνώμες και απόψεις. Η σύγκρουση είναι πολιτική, σημαίνει ότι η σύγκρουση δεν εμπεριέχει τη βία ως ρυθμιστικό παράγοντα. Το δημοκρατικό πλαίσιο εγγυάται την ενότητα του πολιτικού σώματος. Μόνο τότε η πολιτική σύγκρουση είναι δημιουργική και ζωογόνος.

Η ανώτερη κατάκτηση της πολιτικής είναι η δημοκρατία. Η δημοκρατία είναι μια διαλογική κατάσταση. Το όπλο της είναι ο λόγος. Το πυρoμαχικό της πολιτικής είναι ο λόγος. Απέναντι στο υψωμένο χέρι της βίας, θα υπάρχει πάντα το υψωμένο χέρι που λέει «ζητώ τον λόγο».

Με την ευκαιρία της επίσκεψης του κ. Τσίπρα στο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης, θα ήθελα –ας μου επιτρέψει– να απευθύνω κάποιες ερωτήσεις και απορίες προς τον κ. Μπουτάρη.

·         Ρωτήσατε, κ. Μπουτάρη, τον κ. Τσίπρα, τον πρωτοστάτη άγγελο του βιαίου λόγου, αν έχει συνείδηση ότι ο βίαιος λόγος προαναγγέλλει τη βίαιη πράξη; Ότι ο βίαιος λόγος είναι σάλπισμα υπέρ της βίας; Θίξατε κάτι σχετικό; Σας απασχόλησε αυτό το μείζον ζήτημα;

·         Ρωτήσατε τον κ. Τσίπρα, κ. Μπουτάρη, αν έχει συνείδηση ότι η πρόταση «ή εμείς ή αυτοί» δεν είναι σχήμα λόγου αλλά η ιαχή πολεμικής σύγκρουσης; Αναρωτηθήκατε ίσως από κοινού ότι ο αυτάρεσκος διχασμός που καλλιέργησε επίμονα, πειθαρχημένα και υπερφίαλα ο κ. Τσίπρας, είναι ένας τυφλός δρόμος;

Σας απευθύνω αυτές τις ερωτήσεις, κ. Μπουτάρη, γιατί εμείς, όλοι εμείς, που προτάσσουμε  την υπέρτατη αξία της συνύπαρξης, τον πυρήνα του πολιτισμού μας, αδιαφορούμε για τις ανάγκες της τηλεοπτικής παράστασης ή τους εκλογικούς σχεδιασμούς.

Ίσως να απαντήσετε στις ερωτήσεις αυτές. Ίσως και πάλι όχι.
Ισχύει πάντα, όμως, ότι οι Έλληνες που ενδιαφέρονται για μια επόμενη φάση δίνουν κάθε μέρα την απάντησή τους.

Όπως αποκρούουμε τη βία, αποκρούουμε και τη λήθη.

Ιστοσελίδα, www.athensvoice.gr, 02/06/2018

Διάβασα στην A.V. το κείμενο του Δημήτρη Αλικάκου. Με οδηγεί σε μια νέα συνομιλία με τον Δημήτρη Λιαντίνη. Ευχαριστώ τον Δημήτρη Αλικάκο γι’ αυτό.

Το κείμενό του για τον Δημήτρη Λιαντίνη με γυρίζει χρόνια πίσω. Μου φέρνει στο νου τον καθηγητή μου.

Μολάοι Λακωνίας. Μαθητής εγώ στην Α’ Λυκείου. Μια μέρα κάνει την εμφάνισή του ένας νέος καθηγητής. Ένας φιλόλογος. Λεπτός. Ευκίνητος. Ευγενής. Με όψη ανήσυχη. Με βλέμμα ερευνητικό. Είναι ο Δημήτρης Νικολακάκος. Διαφορετικός. Προκαλεί απορία και ενδιαφέρον. Θέτει τα ζητήματα αλλιώς. Μιλάει διαφορετικά. Έχει λόγο προκλητικό. Μια αιρετικότητα τον συνοδεύει. Αινιγματικός και περίεργος. Είχε κάτι προβοκατόρικο. Αυτό θα έλεγα τότε, αν γνώριζα τη λέξη και τη σημασία της.

Τον ζήλευα πολύ εκείνον τον καθηγητή. Γι’ αυτό που φανταζόμουν ότι γνώριζε, για το άγνωστο βιβλίο που κάθε φορά κρατούσε στην μασχάλη του, για την διαπεραστική γοητεία του. Τον ζήλευα περισσότερο όμως γιατί μετά το μάθημα κατηφόριζε με το δίπορτο οpel kadett, ελεύθερος στον κάμπο του Ασωπού. Μέχρι τη θάλασσα. Μονεμβάσια. Πλύτρα. Νεάπολη.

Μια μέρα ο Δημήτρης Νικολακάκος μας μίλησε για τον μύθο του προπατορικού αμαρτήματος. Έτσι άρχισε μεταξύ μας μια διαφωνία, μια διαμάχη, μια σύγκρουση με πολύ πάθος στην εφηβική μου σκέψη. Αυτό μας έφερε κοντά. Μιλάγαμε με το βλέμμα. Συνομιλούσαμε πνευματικά. Διασκέδαζε με τις αθεμελίωτες διαφωνίες μου και την παθιασμένη μου άρνηση. Είμαστε σχεδόν φίλοι, χωρίς να το λέμε. Δεν μπορούσαμε-αδιανόητο τότε-να πιούμε έναν καφέ στην μικρή πλατεία των Μολάων και να του πω τις απορίες μου για τον Φίχτε, που ξεφύλλιζα εκείνη την εποχή.

Στον άνθρωπο με γοήτευε η ελευθερία που έβλεπα να τον κατέχει, το πάθος που τον κινούσε, οι σκέψεις που τον βασάνιζαν.

Στο περιθώριο των πραγμάτων, στο όριο του λόγου, έκανε συχνά αναφορά στο θάνατο μέσα από δρόμους που δεν έχει σε λεπτομέρειες συγκρατήσει  η μνήμη.

Η αποτυχία μου στις εξετάσεις της Φιλοσοφικής με είχε οδηγήσει σε μια μικρή απόγνωση και απελπισία. Στο χωριό Λυρά που ζούσα ήταν αδύνατον να βρω τον καθηγητή μου Νικολακάκο. Να του ζητήσω βοήθεια. Το γράμμα που έστειλα στην οικογένειά του, στην Λιαντίνα, έφτασε στα χέρια του.

«Δεν θα σου απαντήσει ποτέ», μου έλεγε ο πατέρας μου ο παπα-Κυριάκος. Δεν γνώριζε.

Αρκετές μέρες μετά ο ταχυδρόμος φέρνει το γράμμα του καθηγητή μου που περίμενα. Με σκέψεις σωστές, με προτάσεις καθοδηγητικές μου λέει τη γνώμη του. Μαζί με αναφορές σε θέματα που συζητούσαμε και στην υπόμνηση του έρωτα για την φιλοσοφία.

Η αλληλογραφία μας - διακόπηκε όταν πήγα στα είκοσι στο στρατό -  ήταν η τελευταία μας επικοινωνία. Δεν τον συνάντησα ξανά. Μετά από χρόνια, από μακριά, σαν να γνώριζα τα πάντα για αυτόν, άκουγα, παρακολουθούσα και διάβαζα.

Αν μπορούσαμε  να συναντηθούμε  σήμερα θα ξεκινούσαμε πάλι μια συζήτηση για το τι είναι «μύθος» και θα ξαναφέρναμε μπροστά μας εκείνη την πρώτη ζωηρή διαφωνία στου Μολάους Λακωνίας. Είμαι βέβαιος ότι θα διαφωνούσε με τους ορισμούς που δίνω στους πολιτικούς και φιλοσοφικούς όρους, στο μικρό βιβλιαράκι μου «το νέο ελάχιστο λεξικό», από όπου δεν θα μπορούσε να λείπει βέβαια η λέξη «μύθος».

Διαβάζοντας το κείμενο του Δημήτρη Αλικάκου στην A.V., όλες οι σκηνές των συζητήσεών μας για τη ζωή και τον θάνατο με τον καθηγητή μου, πέρασαν μπροστά στα μάτια μου.

Ο Δημήτρης Λιαντίνης ζει πάντα γοητευτικός μέσα μου.