Εφημερίδα, ΤΟ ΒΗΜΑ, 23/12/2018
Σε μια μηχανική επανάληψη η πολιτική επικαιρότητα επαναφέρει στην πρώτη γραμμή το κεντρικό ζήτημα.
Ποιος δικαιούται να ομιλεί; Ποιος έχει τα πρωτεία του λόγου;Ποιος είναι ο τελικός κάτοχος του πυρομαχικού;
Από τις πρώτες στιγμές της απόπειρας συνύπαρξης, το ζήτημα ορίζει τη μεγάλη ανθρώπινη διαδρομή. Η διαμάχη για το δικαίωμα στο λόγο είναι η ίδια η Ιστορία.
Η ελευθερία του λόγου εγκαθίσταται έτσι ως πρωταρχικό δικαίωμα και θεμελιακή προϋπόθεση για κάθε σκίρτημα ή ψήγμα δημοκρατίας. Η σύγκρουση γύρω από το ζήτημα υπήρξε και θα παραμείνει ανειρήνευτη μέχρι να σβήσει ο ήλιος.
Η ελευθερία του λόγου και συνακόλουθα στην εποχή μας η ελευθερία του Τύπου, είναι το «κέντρο βάρους» της πολιτικής σύγκρουσης, όπως σημείωσε σε σχόλιό του στο Διαδίκτυο ένας ονειροπόλος, κατά την έκφρασή του, φυσικός. Γύρω από αυτό το «κέντρο βάρους» συνωστίζονται οι ποικιλόμορφοι, άλλοι μεταμφιεσμένοι, άλλοι όχι, εχθροί της δημοκρατίας.
Στον τόπο που γεννήθηκε η Δημοκρατία, όπως συνηθίζουμε να λέμε εμείς οι μακρινοί και άσχετοι απόγονοι, εκλεγμένοι πρωταγωνιστές της εποχής αρνούνται επίμονα τη διαλογική φύση της.
Τα πράγματα εξελίχθηκαν κάπως έτσι. Στη διαδρομή υψώθηκαν δύο χέρια. Το ένα χέρι, το χέρι της εξουσίας κυρίως, υψώθηκε για να ασκήσει βία. Είναι το υψωμένο χέρι της καταστολής του άλλου και της εξόντωσής του. Το άλλο χέρι υψώθηκε λέγοντας: «Ζητώ το λόγο».
Δύο χέρια, δύο δρόμοι, δύο διαφορετικές αντιλήψεις και συλλήψεις για τον άνθρωπο και την ελευθερία του. Στην πρώτη κατοικεί ο ολοκληρωτισμός, στη δεύτερη μάχεται η δημοκρατική αναζήτηση. Η συνείδηση είναι ένα διαρκώς υψωμένο χέρι που ζητάει τον λόγο. Η εξουσία, ως δέος, ως βία, ως καταστολή, επιδιώκει τη σιωπή.
Το υψωμένο χέρι της καταστολής του άλλου, στη δημοκρατική σχετικότητα της σύγχρονης Ελλάδας, έχει μεταμφιεστεί σε βίαιο λόγο. Είναι ο βίαιος λόγος των κυβερνητικών, που καθημερινά εκφωνείται στον δημόσιο χώρο.
Ο βίαιος λόγος, ως εξουσιαστικός, κρύβει μέσα του τη μονοσήμαντη εκδοχή των πραγμάτων. Η εξουσία – οι κυβερνητικοί εν προκειμένω – αγαπάει το μονοσήμαντο. Φοβάται την ποικιλία, την επάρκεια της ποικιλότητας, την εκρηκτικότητα του διαφορετικού. Δεν αναγνωρίζει τον αντίπαλο, δεν δέχεται την αυτονόητη ύπαρξή του. Ψάχνει λέξεις να τον εξοντώσει. Αρνείται τον διάλογο. Συνομιλεί, μας λέει με κάποιον τρόπο, μόνο με την Ιστορία!
Ο πολιτικός λόγος κινείται και ανθίζει μέσα στη δημοκρατική περιοχή. Υπάρχει ως τέτοιος μόνο μέσα στη διαλογική κατάσταση και τη διαλογική σχέση. Οταν γίνεται το υψωμένο χέρι της βίας, χάνει κάθε διάσταση επικοινωνίας και σχέσης με τον άλλον, αποδοχής και αναγνώρισής του. Και τότε μιλάει για την αντιδημοκρατική φύση των εκφωνητών του.
Η χώρα έχει από καιρό απολέσει την κανονικότητα της πολιτικής δημοκρατικής σύγκρουσης. Οι απόγονοι δεν υποψιάζονται το βάθος της πολιτικής παρακμής που αυτό κυοφορεί. Παρατηρούν αδιάφοροι και παράλυτοι. Ετοιμοι να συμβιβαστούν με τον βίαιο λόγο και τις «απαιτήσεις» του.
Το υψωμένο χέρι της καταστολής ονειρεύεται μια ισορροπία «θανάτου». Μια πένα και μια λέξη, πολλές πένες και πολλές λέξεις, θα αποτελούν πάντα το ακατάβλητο υψωμένο χέρι της ελεύθερης έκφρασης, της γνώμης και του λόγου. Ας γνωρίζουν ότι αυτό το πυρομαχικό δεν τελειώνει ποτέ.
Ευχές για καλά Χριστούγεννα.
Κάτω από τις λέξεις, υπάρχουν και άλλες λέξεις.
Πολιτική θεωρία, κοινωνιολογία, ανθρωπολογία, ψυχολογία.
Εφημερίδα, ΤΟ ΒΗΜΑ, 09/12/2018
Η παρακμή με ζήλο μιλάει για τον εαυτό της.
Τα γεγονότα της καθημερινότητας, από τις πράξεις βίας μέχρι την ηχώ της πολιτικής κενολογίας, δυναμώνουν τη φωνή της.
Εικόνα μαραμένου κήπου δίνει η χώρα.
