Εφημερίδα, ΤΟ ΒΗΜΑ, 23/06/2019
Το αποτέλεσμα των εκλογών της 26ης Μάϊου έχει μέσα του ένα πνεύμα χειραφέτησης. Είναι μια μεγάλη πράξη απόκρουσης, μια νίκη απέναντι στην επιθετικότητα κατά του κοινωνικού σώματος, από ένα κόμμα, που πίστεψε ότι είναι κάτι σαν «το πνεύμα της Ιστορίας».
Εκεί που νόμιζε υπερφίαλα ότι έχει κερδίσει την μάχη απέναντι στην κριτική συνείδηση, αυτή του έχει ήδη προετοιμάσει τον μεγάλο καταποντισμό της 7ης Ιουλίου.
Πολλοί λόγοι έχτισαν τις συνθήκες αυτού του αναμενόμενου δίκαιου καταποντισμού. Από τα μικρά μέχρι τα μεγάλα, από τα ελάχιστα σκιρτήματα της πολιτικής συνείδησης των κυβερνητικών μέχρι την απροκάλυπτη κατακτητική αλαζονεία τους. Ανακεφαλαιωμένη πια η κριτική των ανθρώπων στην κάλπη, παίρνει τον χαρακτήρα καταλυτικής απόρριψης μιας μεθόδου εξουσίας που προκάλεσε, ενός ύφους εξουσίας, που έγινε συνώνυμο της προσβολής.
Προηγήθηκε μία βιαιότητα κατά του κοινωνικού σώματος που κατοίκησε μέσα στον κυβερνητικό λόγο. Έναν λόγο που αγνόησε τον αντίπαλο, τον θεώρησε αναγκαίο περαστικό και τη συνύπαρξη μαζί του υποχρεωτική, σε μια διάσταση προσωρινότητας. Μόνο οι κυβερνητικοί είχαν δικαίωμα να υπάρχουν.
Ακολούθησε η συνειδητή διαστροφή της πραγματικής ζωής και του πραγματικού κόσμου. Απλουστευτική εκδοχή, ισοπεδωτική ερμηνεία, άρνηση του ορθού του λόγου, ψευδείς διαιρέσεις. Η συσκοτιστική ματιά στον κόσμο είναι το υπόβαθρο για να χτιστεί το ανάχωμα στη συνειδητοποίηση. Ο καταποντισμός που έρχεται θα αφήσει πίσω του μεγάλες ρωγμές στο ανάχωμα, που σύντομα θα παρασυρθεί, μετά από την τυπική έλευση του τέλους.
Δίπλα στην συνειδητή παραποίηση του κόσμου οι κυβερνητικοί εργάστηκαν επίμονα για τη συνειδητή άρνηση της αλήθειας. Δεν μιλάμε για κάποια ηθικοπλαστική αρχή, που θα ενοχλούσε τη δήθεν ελευθεριότητα των κυβερνητικών. Μιλάμε για την απόκρουση κάθε ενδεχόμενου οι άνθρωποι να αναζητήσουν και να αποδεχθούν τα όρια της πραγματικότητας. Των δυνατοτήτων, των αδυναμιών και των καταναγκασμών. Ώστε με επίγνωση να πορευθούν. Αυτή η πανουργία της ψευδούς συνείδησης έχασε την ορμή της και θα συναντηθεί και αυτή με το τέλος της.
Η επιθετικότητα του χυδαίου ήρθε να συμπληρώσει ως δηλητήριο την ατμόσφαιρα της κοινωνικής και πολιτικής σύγκρουσης. Λειτούργησε ως προάγγελος της προσβολής και της ταπείνωσης, που αναπτύχθηκε ως συνεκτικό σχέδιο εναντίον του κοινωνικού σώματος. Η πολιτική και η δημόσια συνολικά πράξη των κυβερνητικών επιδίωξε να παραμείνουν οι άνθρωποι καθηλωμένοι στην ανάγκη.
Αυτό υπήρξε το υπόβαθρο της ταπείνωσης, πάνω στο οποίο επιχειρήθηκε μια νέα συνθήκη παραίτησης και υποταγής των ανθρώπων. Μόνο που οι άνθρωποι δεν είναι πάντα εύκολα διαθέσιμοι, όπως συχνά φαντάζεται η εξουσία.
Αυτοί και πολλοί άλλοι λόγοι έχουν στέρεα προπαρασκευάσει τον δίκαιο καταποντισμό των κυβερνητικών στην κάλπη της 7ης Ιουλίου.
Στις 8 Ιουλίου θα ευχαριστήσουμε τους κυβερνητικούς για τη συμβολή τους σε έναν άλλον καταποντισμό. Στον καταποντισμό των στερεοτύπων και των μύθων της μεγάλης χειραγώγησης.
Εφημερίδα, ΤΟ ΒΗΜΑ, 09/06/2019
Οι ιδέες κινούν τον κόσμο και οι λέξεις τον αλλάζουν. Ασκήθηκαν πολύ πάνω σ’αυτό οι κυβερνητικοί. Όχι χωρίς αποτελέσματα, οφείλουμε να ομολογήσουμε.
Μέλος της ομάδας των κυβερνητικών σε αποδρομή, εγκαλεί δημοσιογράφους κρατικού καναλιού επειδή ονομάζουν επίδομα τη 13η σύνταξη. Μα ποιοί είναι αυτοί οι βέβηλοι που δεν σέβονται τη γλώσσα της εξουσίας και αμφισβητούν την ιερή αλήθεια των κυβερνητικών λέξεων; Αμφισβητούν το περιεχόμενό τους και υπονομεύουν τη λειτουργία τους;
Επίδομα ή 13η σύνταξη; Θεσμοί ή τρόικα; Ξεχάστηκε και εκείνη η Κυβέρνηση Κοινωνικής Σωτηρίας, για να συμπληρωθεί μια πρόχειρη τουλάχιστον ιερή τριάδα λέξεων της τρέχουσας γλώσσας της εξουσίας.
Πέρα από το συγκεκριμένο στιγμιότυπο, που εμπλουτίζει την ενδοχώρα του γελοίου, οι λέξεις – το γνωρίζουμε – είναι πράγματι το ένδυμα της εξουσίας. Δεν μπορεί καμιά εξουσία να ξεφύγει από αυτό. Κάθε φορά που μιλάει για κάτι, μιλάει για τον εαυτό της. Με τη γλώσσα η εξουσία πλέκει τον μύθο της. Με τις λέξεις χτίζει περίτεχνη περιβολή. Προστατεύει τον εαυτό της από την κατανόηση της αυθεντικής φύσης της και αποκρούει την κριτική, διαστρέφοντας νοήματα και σημασίες.
Ο λόγος και οι λέξεις, ως πράξη, ως «λέγειν» και ως «πράττειν», είναι το πυρομαχικό της πολιτικής σύγκρουσης. Ένα από τα δεδομένα της κρίσης είναι η εξέλιξη στο μέτωπο αυτό. Η κατάχρηση των λέξεων εντάχθηκε στην επίμονη επιδίωξη παραποίησης του πραγματικού κόσμου. Οι λέξεις έγιναν πολιτική ενέργεια. Εργαλεία διαστροφής και ανάχωμα στη συνειδητοποίηση. Η προσπάθεια ελέγχου των Μέσων Επικοινωνίας, που επιχειρήθηκε στην πρώτη φάση, συνδέεται με αυτό. Η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ επιχείρησε να επικρατήσει διεκδικώντας για τον εαυτό της τα πρωτεία του λόγου. Απέτυχε.
Τώρα πια είμαστε σε άλλη φάση. Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών άνοιξε την πύλη της. Όλα όμως μένουν ανοιχτά στο μέτωπο της ερμηνείας , των νοημάτων και των σημασιών. Ποτέ τίποτε δεν κρίνεται οριστικά , ποτέ δεν δίνεται τελική απάντηση.
Τώρα που είμαστε οπλισμένοι με την εμπειρία της πρόσφατης διακυβέρνησης, που επιχείρησε να διαγράψει και να ξαναγράψει την πραγματικότητά μας, ποτέ δεν πρέπει στο μέλλον να μείνουμε αδρανείς, όπως οι αστόχαστοι παρατηρητές.
Οφείλουμε να φέρουμε και να φέρνουμε διαρκώς στην πρώτη γραμμή της αντιπαράθεσης την ανάγκη υπεράσπισης των λέξεων. Τη διαρκή ανάγκη αποκατάστασης των σημασιών και των νοημάτων. Η ίδια η γλώσσα είναι το μέτωπο. Χωρίς αυτή δεν μπορεί να νοηθεί ερμηνευτική απόδοση της εποχής μας και του κόσμου, δεν νοείται πολιτική επικοινωνία με αποτέλεσμα, δεν μπορεί να υπάρξει αποτελεσματική υπεράσπιση μιας πολιτικής μετάβασης και αλλαγής.
Τίποτε δεν είναι όπως πριν, τίποτε δεν θα γίνει όπως πριν.
Εφημερίδα, ΤΟ ΒΗΜΑ, 02/06/2019
Όσο και αν οι ιδέες και οι σκέψεις αποτελούν παράγοντα των πραγμάτων, μόνο τα γεγονότα αναδεικνύονται σε καθοριστική αφετηρία για την πολιτική πράξη.
Τέτοια αφετηρία είναι και η αρνητική επίδοση του κυβερνητικού κόμματος στις ευρωεκλογές. Η λαϊκή ισχυρή αποδοκιμασία τοποθετεί τον Σύριζα στο δρόμο της τελικής φθοράς του. Αυτή η φθορά, αναπόδραστη πλέον, θα είναι παρατεταμένη και θα συντελείται επιδεινούμενη στην φάση που ακολουθεί.
Αυτή η λαϊκή ψήφος είναι πέρασμα από τη φαντασία της αόριστης εικόνας για τον Σύριζα, στην πραγματική κρίση του.
Οι κυβερνητικοί επιδίωξαν την αποδοχή του συστήματος ιδεών τους. Επιχείρησαν επίμονα και πειθαρχημένα να επιβάλλουν το πνεύμα τους. Πάσχισαν με όλους τους διαθέσιμους τρόπους να υιοθετήσει το κοινωνικό σώμα τις πρακτικές τους. Τις πρακτικές που απορρέουν από αυτό το έντονα ιδεολογικά χρωματισμένο σύστημα ιδεών και επιλογών.
Μέσα σε όλα αυτά διεκδίκησαν αυτονόητη υπεροχή, προβάδισμα ιστορικό έναντι των κοινών θνητών, πρωτοπορία αλαζονική απέναντι σε συνθήκες και ανθρώπους.
Το επίτευγμα της ακατανοησίας των κυβερνητικών, που η ιδεολογική και πολιτική ανεπάρκεια της Αντιπολίτευσης επέτρεψε να εγκατασταθεί, έγινε γι αυτούς προστατευτική ομίχλη και αποπροσανατολιστική σύγχυση. Οι κυβερνητικοί ανεμπόδιστοι έλεγαν κάθε φαντασία για τον εαυτό τους.
Η μικρή εξέγερση στην κάλπη γίνεται πνοή ανέμου, που απομακρύνει αιφνίδια και απρόβλεπτα την ακατανοησία, τη σύγχυση και την φροντισμένη περιβολή.
Η μικρή εξέγερση στην κάλπη εναντίον του Σύριζα είναι, γίνεται η αφετηρία αναστοχασμού και ανάπλασης. Κάθε φορά που τίθεται σε κίνηση αυτός ο αμείλικτος μηχανισμός του αναστοχασμού και της ανάπλασης των δεδομένων και της εμπειρίας, εκεί αφήνει την τελευταία της πνοή η εξουσία.
Μετά το αποτέλεσμα της περασμένης Κυριακής, όλα θα αναγνωστούν από την αρχή. Θα επανέλθουν στη μνήμη, θα τεθούν υπό την κρίση των γεγονότων, θα φωτιστούν από τη λαϊκή αποδοκιμασία. Αυτό που είχε αποκρυβεί, θα γίνει γνωστό, αυτό που είχε μεταμφιεστεί, θα απογυμνωθεί.
Ο αναστοχασμός και η ανάπλαση μπαίνει στην υπηρεσία της συνειδητοποίησης. Ποτέ πια ο Σύριζα δεν θα είναι αυτό που ήταν. Τώρα η ζωή αποσυναρμολογεί το ψεύδος. Η λαϊκή ψήφος αμφισβητεί την επίπεδη γη.
Τώρα πια εύκολα θα κατανοηθεί ότι το «ή εμείς ή αυτοί » δεν είναι σχήμα λόγου, αλλά το υπόστρωμα μιας προμελετημένης αυταρχικής διακυβέρνησης.
Τώρα θα είναι πιο καθαρό το νόημα της πρότασης «ανήκουμε στην καλή πλευρά της Ιστορίας», ως διεκδίκηση κυριαρχίας και αυτοδίκαιης επικράτησης, πέραν και υπεράνω των ‘’κακών’’ άλλων.
Τώρα πια δεν θα απομένει καμιά αμφιβολία για το πολιτικό σχέδιο καθολικού ελέγχου της κοινωνίας, που κοιμάται στην πρόταση «πήραμε την Κυβέρνηση, δεν πήραμε την εξουσία».
Μετά την αποδοκιμασία της Κυριακής, η φαντασία της αδιατάρακτης κυριαρχίας του Σύριζα συναντάει το τέλος της. Ο αναστοχασμός αποσυνθέτει και ανασυνθέτει, η ανάπλαση ξαναχτίζει τις παραστάσεις με νέο τρόπο.
Στον καρποφόρο τόπο της νέας, δειλής αυτής συνειδητοποίησης αφήνει ο Σύριζα την τελευταία πνοή του.
Διορισμοί. Μετατάξεις. Εξυπηρετήσεις. Ρουσφέτια. Και άλλα σχετικά.
Δεν ανακάλυψε τη φαυλότητα ο ΣΥΡΙΖΑ.
Θα σας πω μια προσωπική ιστορία. Λακωνικά.Το 1982 επιστρέφω από την Γαλλία. Αναζητώ εργασία. Μετά από σχετική προκήρυξη βρίσκομαι ωρομίσθιος καθηγητής στη Σχολή Ευελπίδων. Διδάσκω 2 χρόνια Ελληνική Επανάσταση και θεσμούς. Παράλληλα διδάσκω κοινωνιολογία. Ζω από την διδασκαλία. Το 1984 με καλεί η Σχολή Ικάρων για σειρά μαθημάτων. Εκεί πληροφορούμαι ότι βρίσκεται σε εξέλιξη προκήρυξη για μόνιμο διδάσκοντα πολιτικής επιστήμης. Συμμετέχω. Εκλέγομαι από την επιτροπή, 4 προς 1. Ενημερώνομαι επίσημα. Και αμέσως κινείται ο μηχανισμός εκδίωξής μου. Δύο ωρομίσθιοι καθηγητές μαθηματικοί - πρασινοφρουροί της εποχής - είναι έντρομοι. Το επίσημο ΠΑΣΟΚ κινητοποιείται. Μου κηρύσσει τον πόλεμο. Πώς ένας μη μαρξιστής καθηγητής θα προσληφθεί; Με απομακρύνουν και από ωρομίσθιο. Είμαι 33 ετών.
Μέσω του βουλευτή Σ. Παπαθεμελή δέχεται να με συναντήσει ο αρμόδιος υφυπουργός (βουλευτής από τον Νομό Ευβοίας, δεν θυμάμαι το όνομά του). Μου λέει: γνωρίζω την υπόθεση. Δεν θα διοριστείτε ποτέ, ό,τι και να κάνετε. Τον λυπήθηκα. θλίψη για τη δουλική του συνείδηση. Με διάθεση σωκρατικής ειρωνείας του είπα: "στην επόμενη προκήρυξη που θα υπογράψετε να βρείτε το θάρρος να με εξαιρέσετε ρητά". Χαμήλωσε με κρυφή ντροπή το βλέμμα.
Κατεβαίνοντας γρήγορα τις σκάλες είχα ήδη αποφασίσει να εγκαταλείψω τη διδασκαλία. Ερευνώ τις νομικές ενέργειες. Ως θεωρητικός γνωρίζω την ματαιότητα. Αναζητώ ενδιάμεσους τρόπους επιβίωσης. Τυχαία θα συναντηθώ με την ομάδα '' Κανάλι 15'', που ξεκίναγε τον αγώνα κατά του κρατικού μονοπωλίου στην πληροφόρηση. Θα αφιερώσω χρόνο σε αυτή την μάχη.
Το τυχαίο των πραγμάτων θα δώσει νέα τροπή στα γεγονότα.
Έχοντας αφήσει πίσω μου την διδασκαλία αναζητώ νέους δρόμους. Αυτά που θα ακολουθήσουν, με καλούν κάθε πρωί σε μια λέξη ευγνωμοσύνης.
Σας λέω, φίλοι μου, μην κατηγορείτε τον ΣΥΡΙΖΑ για ρουσφέτια, εξυπηρετήσεις και κατάχρηση, δεν είναι παρά μέρος ενός παλαιού κόσμου.
Αθήνα, 7 Ιουνίου 2019
Εφημερίδα, ΤΟ ΒΗΜΑ, 25/05/2019
Υπάρχουν εκλογικές αναμετρήσεις που οι συνθήκες περιορίζουν την αξία τους. Τις καθιστούν συμβατικές. Τις τοποθετούν δηλαδή σε μια «σειρά», στη λογική της γραμμικής εξέλιξης, αναμενόμενης και σχεδόν αυτονόητης.
Δεν ανήκει σε αυτήν την κατηγορία η εκλογική αναμέτρηση της 26ης Μαΐου. Είναι οι πιο κρίσιμες εκλογές μετά το 1974. Η σημασία της ημέρας είναι και θα αποδειχθεί καθοριστική για την πορεία μας στο παρόν και την εποχή του.
Τα λεγόμενα χρόνια της κρίσης δεν καθορίστηκαν τόσο από την αυστηρή οικονομική διάσταση. Σφραγίστηκαν από την απλουστευτική αντίληψη που κραταιά αναδύθηκε, από την ερμηνευτική ματιά στον κόσμο που νικηφόρα εγκαταστάθηκε, από μια φιλοσοφία για τη συλλογική μας θέση και ύπαρξη.
Η άρνηση αποδοχής της πραγματικότητας καθόρισε και καθορίζει κατά ένα μεγάλο μέρος τη συλλογική μας συνείδηση. Η φανατική απόκρουση της αλήθειας ήταν η άρνηση των ορίων αυτής της πραγματικότητας. Στους κάμπους της επίπεδης γης άνθισε η χρόνια καθυστέρηση.
Τα απλουστευτικά ερμηνευτικά σχήματα κατέλαβαν τον νου και εκτόπισαν κάθε κριτική προσέγγιση. Στη μεγάλη κλίμακα το ψεύδος κέρδισε τη μάχη. Δεν πρόκειται για παραποίηση ή συνειδητή διαστροφή του πραγματικού. Πρόκειται για μέθοδο και στρατηγική εξουσίας. Αυτή συνολικά η σκοτεινή δυναμική της συλλογικής καθυστέρησης έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία.
Την Κυριακή ,στις 26, όλη αυτή η κατασκευή θα συναντηθεί με την πρώτη καταλυτική εκλογική δοκιμασία. Το αποτέλεσμα της δοκιμασίας αυτής στην κάλπη θα προδιαγράψει την πορεία και θα ψελλίσει ή θα φωνάξει για το άμεσο και μακρύτερο μέλλον μας.
Αφομοιώθηκε το ψεύδος;
Είναι η γη επίπεδη;
Βαραίνει καθοριστικά η ατομική εμπειρία;
Πόση αντοχή διαθέτουν οι μηχανισμοί χειραγώγησης και μέχρι πού φτάνει η αποτελεσματικότητά τους στη σύγχρονη, μετά την κρίση και την εμπειρία της, ελληνική κοινωνία;
Αρκεί η απογύμνωση από την ίδια τη ζωή του κυβερνητικού ψεύδους ή η αφομοίωσή του από το κοινωνικό σώμα έχει καταστήσει αυτό το σώμα απονεκρωμένο μιμητή του;
Τα τέσσερα και πλέον χρόνια είναι αρκετά. Η καταγραφή τους στην κάλπη θα μας δείξει πως διαμορφώνεται η μεγάλη ροή. Θα δούμε κατά πόσο τα ποτάμια και τα ρυάκια του ανορθολογισμού έχουν και σε ποιο βάθος διαβρώσει το κοινωνικό σώμα.
Με την έννοια αυτή η σημασία της ημέρας είναι μεγάλη. Καμπή. Μέσα στον καθρέφτη της κάλπης όλα θα γίνουν πιο διαυγή. Εκεί δεν χωρεί παραποίηση. Δεν αντέχει η παρερμηνεία. Θα δούμε μέσα της ενσαρκωμένη τη «σοφία του λαού».
Το βράδυ της Κυριακής θα δούμε πόσο κρατάει και πόσους υπερασπιστές διατηρεί το ύψωμα του ανορθολογισμού. Και πώς στο εξής ορίζεται η μάχη εναντίον του από τη Δευτέρα το πρωί.